Dabans arribar al cap de la còsta, un pauc abans l’endrech del Ròc Traucat o Tunel de Bolhièras, èri davalat de sèla e butavi a pè ma mecanica. E vaqui que doas autòs, que devalan, elas, sortiguent d’aquel tunèl s’errèstan a mon auçada. Entendi una femma que dis als autres dins son parlar ponchut :
« Voici un petit indigène, il nous renseignera … »
« Indigène », aquela apellacion m’agradèt pas de tot : me prenia pas benlèu per qualque salvatge ? Ela contunhèt : « Peux-tu me dire pourquoi ce tunnel s’appelle le Tunnel de la Femme Morte ? » Ièu ne sabia pas res per ma fe ! Mas seria pas dich que « l’indigène » calaria coma aquo. Sul pic, li te trobèri ieu l’explicacion. E te contèri sens bausiguejar une istòria tarribla d’una femma qu’èra estada penchada aqui, del temps de las Guèrras de Religion. La femma, mai que contenta d’aprene tot aquò, lo notèt concienciosament.
A l’ostal, contèri mon aventura. Lo paire me demandèt dins qu’un libre d’Istoria avia trobats totes aqueles detalhs ?
Mar par de qué, ela m’anava tractar d’indigena ? Per ieu, los indigenas, coma lo m’afortissia la geografia, vivian en Efrica o autres païses pas civilisats … M’èra pas possible d’acceptar l’insolença sens me rebecar, anem !
Ara, se un jorn, dins qualque libre o libronèl per guidar los toristas, trobatz escrichas totas aquelas précisions « istoricas », vautres ne sauretz la sorça e ne sospesaretz tota la valor … Anatz ara far fisança als guides !...
